آرتریت روماتوئید (RA) را تحت عنوان یک اختلال خودایمنی سیستمیک و مزمن تعریف می‌کنند که در آن، سیستم دفاعی بدن به اشتباه به مفاصل خود حمله می‌کند. این تهاجم منجر به التهاب، درد، تورم و در نهایت تخریب غضروف و استخوان می‌شود. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، حدود ۱۸ میلیون نفر در سراسر جهان با این بیماری زندگی می‌کنند و شیوع آن در زنان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از مردان است. مدیریت این بیماری، نیازمند شناسایی درست علائم، اتخاذ روش‌های درمانی نوین و راهکارهای عملی برای بهبود کیفیت زندگی روزمره است.
شناخت بیماری، علائم اولیه، روش‌های درمان و دکتر متخصص
در مراحل اولیه بیماری، علائم روماتیسم اغلب نادیده گرفته می‌شوند؛ زیرا به تدریج ظاهر شده و با خستگی‌های روزمره اشتباه گرفته می‌شوند. علائم کلیدی اولیه شامل درد، تورم و خشکی صبحگاهی در مفاصل کوچک دست‌ها و پاها است که بیش از ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. خستگی مفرط، تب خفیف و کاهش وزن بی‌دلیل نیز می‌توانند از نشانه‌های هشداردهنده باشند.
The goals of treatment for RA are to reduce joint inflammation and pain, maximize joint function, and prevent joint destruction and deformity.
ترجمه به فارسی:
اهداف درمان روماتیسم مفصلی عبارتند از کاهش التهاب و درد مفاصل، به حداکثر رساندن عملکرد مفاصل، و پیشگیری از تخریب و تغییرشکلی مفاصل.
منبع: pmc.ncbi.nlm.nih.gov
با پیشرفت بیماری، مفاصل بزرگ‌تر مانند زانو، شانه و آرنج نیز درگیر می‌شوند. پیدا کردن بهترین دکتر روماتولوژی در این مرحله حیاتی است؛ چرا که تشخیص زودهنگام و شروع درمان می‌تواند از آسیب دائمی به مفاصل جلوگیری کند.
علائم آرتریت روماتوئید در زنان
همانطور که اشاره شد، RA تمایل بیشتری به درگیری زنان، به ویژه در بازه سنی ۳۰ تا ۵۰ سالگی دارد. علائم آرتریت روماتوئید در زنان تحت تأثیر نوسانات هورمونی تشدید می‌شود. بسیاری از زنان گزارش می‌دهند که علائمشان قبل از دوره قاعدگی بیشتر می‌شود. بارداری نیز می‌تواند تأثیرات متغیری داشته باشد؛ برخی زنان در این دوران بهبود علائم را تجربه می‌کنند؛ اما بسیاری نیز پس از زایمان با عود شدید بیماری مواجه می‌شوند.
علائم پوستی آرتریت روماتوئید و درگیری‌های سیستمیک
آرتریت روماتوئید فقط به مفاصل محدود نمی‌شود. ماهیت سیستمیک RA به این معناست که التهاب می‌تواند به سایر ارگان‌های بدن نیز سرایت کند. یکی از تظاهرات خارج مفصلی، علائم پوستی آرتریت روماتوئید است. حدود ۲۵ درصد از بیماران، ندول‌های روماتوئید را تجربه می‌کنند که برجستگی‌های سفت و بدون دردی در زیر پوست، معمولاً در نواحی تحت فشار مانند آرنج‌ها و انگشتان هستند.
واسکولیت روماتوئید (التهاب عروق خونی) نیز می‌تواند منجر به بثورات پوستی و زخم‌های دردناک، به ویژه در پاها شود. درگیری چشم (خشکی و التهاب)، ریه (التهاب و فیبروز) و قلب (افزایش ریسک بیماری‌های قلبی-عروقی) از دیگر عوارض جدی این بیماری هستند.
آرتریت روماتوئید عصبی
بسیاری از بیماران از ارتباط مستقیم میان وضعیت روحی و شدت بیماری خود صحبت می‌کنند. اصطلاح آرتریت روماتوئید عصبی به این واقعیت اشاره دارد که استرس، اضطراب و افسردگی می‌توانند به عنوان محرک‌های جدی برای تشدید علائم عمل کنند. استرس مزمن با افزایش سطح هورمون کورتیزول و سایتوکاین‌های پیش‌التهابی در بدن، به طور مستقیم به میزان التهاب روماتوئید افزوده می‌کنند. بنابراین، مدیریت سلامت روان بخش جدایی‌ناپذیر کنترل این بیماری است.
داروها و درمان قطعی آرتریت روماتوئید
با پیشرفت‌های چشمگیر علم پزشکی، چشم‌اندازهای جدیدی در درمان روماتیسم به وجود آمده است. هدف اصلی درمان، کنترل التهاب، کاهش درد، جلوگیری از تخریب مفاصل و حفظ عملکرد فیزیکی بیمار است. داروی آرتریت روماتوئید معمولاً شامل داروهای NSAIDs، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری مانند متوترکسات می‌باشد. همچنین، نسل جدید داروها که به صورت هدفمند بخش‌های خاصی از سیستم ایمنی را مهار می‌کنند نیز به عنوان داروهای بیولوژیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرن.
اما آیا درمان قطعی آرتریت روماتوئید وجود دارد؟ در حال حاضر، خیر. RA یک بیماری مزمن است و درمان‌ها بر کنترل بیماری و دستیابی به دوره بهبودی متمرکز هستند؛ دوره‌ای که در آن علائم بیماری به طور کامل یا تقریباً کامل از بین می‌روند.
آیا آرتریت روماتوئید خطرناک است؟
اگر این بیماری به درستی مدیریت نشود، می‌تواند خطرناک باشد. التهاب کنترل نشده، مفاصل را تخریب می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد. همچنین، خطر بروز برخی عفونت‌ها و پوکی استخوان نیز در این بیماران بالاتر است. ارتباط میان آرتریت روماتوئید و سرطان نیز حیطه مورد مطالعه بسیاری از محققان در سال‌های اخیز بوده است.
نتایج حاصل از این مطالعات نشان می‌دهند که خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها مانند لنفوم در بیماران مبتلا به RA کمی بالاتر از جمعیت عمومی است که این امر بیشتر به دلیل فعالیت مزمن سیستم ایمنی است.
عاقبت بیماری آرتریت روماتوئید و راهکارهای مدیریتی
با وجود تمام چالش‌ها، عاقبت بیماری آرتریت روماتوئید به لطف درمان‌های مدرن به شدت بهبود یافته است. امروزه اکثر بیماران با پیگیری منظم و درمان صحیح می‌توانند زندگی عادی و سالمی داشته باشند. پذیرش بیماری و در پیش گرفتن درمان‌های تخصصی، نکته حائز اهمیت برای بهبود کیفیت زندگی بیماران است. برای یافتن پزشک مناسب و دریافت مشاوره تخصصی، با کارشناسان ما در کانکطب همراه باشید تا از راهنمایی‌های تخصصی بهره‌مند شوید.
