بیماری لوپوس، یکی از ناشناخته‌ترین بیماری‌های خودایمنی است. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن که وظیفه دفاع در برابر میکروارگانیسم بیگانه مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها را بر عهده دارد، دچار اختلال شده و به اشتباه به بافت‌ها و اندام‌های سالم خود حمله می‌کند. این حمله می‌تواند منجر به التهاب، تورم و آسیب به طیف گسترده‌ای از اعضای بدن از جمله پوست، مفاصل، کلیه‌ها، مغز، قلب و ریه‌ها شود. اولین و مهم‌ترین گام برای کنترل و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان، آشنایی با علائم و مدیریت درست بیماری با مراجعه به موقع به پزشک است.
لوپوس چیست و چه علائم و درمان‌هایی دارد؟
لوپوس یک بیماری خودایمنی مزمن است که می‌تواند با دوره‌های عود و بهبودی همراه باشد. علائم لوپوس بسیار گسترده و متنوع هستند و می‌توانند از فردی به فرد دیگر کاملاً متفاوت باشند. این تنوع در علائم، تشخیص بیماری را گاهی دشوار می‌سازد.
Systemic lupus erythematosus (SLE) is an autoimmune, multisystemic disease which may affect virtually any organ in the body and encompass a wide spectrum of severity.
ترجمه به فارسی:
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یک بیماری خودایمنی و چندسیستمی است که می‌تواند تقریباً هر اندامی از بدن را درگیر کند و دامنه‌ی وسیعی از شدت علائم را در بر بگیرد.
منبع: www.ncbi.nlm.nih.gov
شایع‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:
- خستگی شدید و مداوم
- درد و تورم مفاصل (آرتریت)
- تب بی‌دلیل
- بثورات پوستی، به ویژه راش پروانه‌ای شکل روی گونه‌ها و بینی
- حساسیت به نور خورشید
- زخم‌های دهانی و بینی
با این حال، علائم می‌توانند متفاوت‌تر از این موارد باشند و ارگان‌های داخلی را نیز درگیر کنند.
علائم بیماری لوپوس در زنان و تفاوت‌های آن
لوپوس به طور قابل توجهی در زنان شایع‌تر از مردان است؛ به طوری که از هر ده فرد مبتلا، نه نفر زن هستند. این بیماری اغلب در سنین باروری (۱۵ تا ۴۵ سالگی) تشخیص داده میشود. علائم بیماری لوپوس در زنان تفاوتی از لحاظ ماهیت با لوپوس مردان ندارد؛ اما نوسانات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی بر شدت علائم تأثیر می‌گذارند.
زنان مبتلا ممکن است با چالش‌های بیشتری در زمینه بارداری مواجه شوند و نیازمند مراقبت‌های پزشکی دقیق‌تری در این دوران باشند. ریزش مو، مشکلات تیروئیدی و پدیده رینود نیز در زنان مبتلا به لوپوس بیشتر دیده میشود.
آیا لوپوس همان سرطان خون است؟
یکی از پرسش‌های متداول این است که ایا لوپوس همان سرطان خون است؟ این دو بیماری کاملاً متفاوت هستند. لوپوس یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کند. در مقابل، سرطان خون (لوسمی) نوعی سرطان است که از سلول‌های خونی در مغز استخوان منشأ می‌گیرد و با تکثیر بی‌رویه سلول‌های خونی غیرطبیعی مشخص میشود.
نگاهی به انواع لوپوس و علائم لوپوس خفیف
در جدول زیر به مقایسه انواع اصلی لوپوس پرداخته‌ایم.
| نوع لوپوس | ارگان‌های درگیر | ویژگی‌های اصلی |
|---|---|---|
| لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) | پوست، مفاصل، کلیه‌ها، قلب، ریه‌ها، مغز و خون | شایع‌ترین و جدی‌ترین نوع لوپوس که می‌تواند هر قسمتی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. |
| لوپوس پوستی | فقط پوست | این نوع لوپوس فقط پوست را درگیر می‌کند و به صورت بثورات یا ضایعات پوستی ظاهر میشود. |
| لوپوس ناشی از دارو | مشابه SLE اما معمولاً کلیه‌ها و مغز را درگیر نمی‌کند. | علائمی شبیه به SLE دارد اما در اثر واکنش به برخی داروهای خاص ایجاد میشود و با قطع دارو معمولاً برطرف می‌گردد. |
| لوپوس نوزادی | پوست، کبد و خون (به ندرت قلب) | نوع نادری از لوپوس که در نوزادان مادران مبتلا به آنتی‌بادی‌های خاصی رخ می‌دهد. |
علائم لوپوس خاموش
گاهی اوقات بیماری وارد دوره‌ای میشود که به آن خاموشی یا بهبودی می‌گویند. علائم لوپوس خاموش به این معنا می‌باشند که بیمار علائم فعال و قابل توجهی از بیماری را تجربه نمی‌کند یا علائم بسیار جزئی هستند. با این حال، این دوره به معنای درمان قطعی بیماری نیست و ممکن است فرآیندهای التهابی در سطح پایین همچنان در بدن فعال باشند.
مدیریت زندگی با لوپوس
درمان لوپوس به صورت قطعی وجود ندارد؛ اما روش‌های درمانی مؤثری برای کنترل علائم و جلوگیری از آسیب به ارگان‌ها در دسترس هستند. داروهای لوپوس بسته به شدت و نوع علائم تجویز می‌شوند و شامل موارد زیر می‌باشند:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای ضدمالاریا
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
به طور کلی، می‌توان گفت که لوپوس یک بیماری خودایمنی است که چالش‌های متعددی را برای فرد بیمار ایجاد می‌کند؛ اما با آگاهی، دسترسی به اطلاعات صحیح، برنامه درمانی مدون و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی، مبتلایان می‌توانند این بیماری را مدیریت کرده و کنترل زندگی خود را در دست بگیرند. برای دریافت خدمات پزشکی آنلاین و به دست آوردن اطلاعات تخصصی‌تر و ارتباط با پزشکان متخصص، با ما در کانکطب همراه باشید.
سوالات متداول بیماری لوپوس
آیا بیماری لوپوس خطرناک است؟
بله، اگر لوپوس به درستی مدیریت نشود و اندام‌های حیاتی مانند کلیه‌ها یا قلب را درگیر کند، می‌تواند خطرناک باشد.
عاقبت بیماری لوپوس چیست؟
با پیشرفت‌های پزشکی، عاقبت بیماری لوپوس به طور چشمگیری بهبود یافته است. امروزه بیش از ۹۰ درصد بیماران طول عمر طبیعی یا نزدیک به طبیعی دارند.
آیا بیماری لوپوس باعث مرگ میشود؟
در موارد نادر و شدید که بیماری به درمان پاسخ نمی‌دهد یا عوارض جدی مانند نارسایی کلیوی یا حملات قلبی رخ می‌دهد، لوپوس می‌تواند کشنده باشد. اما این موارد نادر هستند و مرگ مستقیم ناشی از لوپوس شایع نیست.
